Dlaczego ryby i owoce morza pochodzące ze zrównoważonych połowów lub hodowli są dobre dla środowiska naturalnego?

Zrównoważone zarządzanie rybołówstwem, morskie obszary chronione i selektywne narzędzia połowowe mają pozytywny wpływ zarówno na ekosystemy morskie jak i na życie ludzi utrzymujących się z morza.

Georg Scattolin

Ekspert ds. Ochrony Ekosystemów Morskich, WWF Austria

Zagrożone gatunki i siedliska

Przez całe stulecia ogrom oceanów postrzegany był jako niewyczerpane źródło ryb i owoców morza. Dzisiaj już wiemy, że ponad 33% zbadanych światowych stad ryb jest przełowionych, a około 60% poławianych na najwyższym możliwym poziomie. [1]

Niektóre gatunki, takie jak pacyficzny tuńczyk błękitnopłetwy (Thunnus orientalis), są obecnie na granicy całkowitego wyginięcia. [2] Destrukcyjne praktyki połowowe niszczą siedliska oraz naruszają ekosystemy morskie, mają negatywny wpływ na lokalne społeczności, produktywność i różnorodność biologiczną [3]. Nadmierne połowy i utrata siedlisk sprawiają, że stada ryb mają mało czasu i coraz mniej dogodnej przestrzeni na odbudowę.

Przyłów zabija

Przyłów to przypadkowy połów gatunków morskich, które nie są celem połowu. Są one najczęściej wyrzucane tuż po złowieniu. Szacuje się, że przyłów stanowi 40% łącznych globalnych połowów. [4] Zazwyczaj nie łowi się celowo takich gatunków jak wieloryby, delfiny czy żółwie, jednak padają one często ofiarą przyłowu. Ta bezsensowna śmierć stanowi ogromny środowiskowy problem. Istnieją różne praktyki mogące znacząco obniżyć poziom przyłowu.

Nieodpowiedzialna akwakultura

Nieodpowiedzialna akwakultura ma wiele negatywnych skutków. Na przykład, w niektórych przybrzeżnych regionach lasy namorzynowe – najważniejsze środowisko tarła dla wielu gatunków – są niszczone, aby dać miejsce na budowę farm akwakultury. Ponadto, nieodpowiedzialna hodowla może przyczyniać się do przełowienia. Duża część ryb poławianych w morzach jest wykorzystywana jako pasza dla ryb hodowlanych. W konsekwencji presja połowowa rośnie, zamiast maleć. Odpowiedzialne systemy hodowli mogą pomóc w obniżeniu presji połowowej na dzikie stada ryb i ich naturalne siedliska.

Zdrowe oceany służą ludziom

Stale rosnąca liczba ludności na naszej planecie, szybki rozwój obszarów nadmorskich, niezrównoważone zarządzanie rybołówstwem, kwitnący sektor akwakultury oraz niewielkie zrozumienie dla wartości gospodarczej przybrzeżnych zasobów morskich dla społeczeństwa, skutkuje problemami dla ekosystemów morskich oraz dla ludzi od nich zależnych.

Zachowanie morskich siedlisk  i zdrowych stad ryb ma decydujące znaczenie dla możliwości przeżycia przybrzeżnych społeczności i tradycyjnego rybołówstwa. Byt milionów ludzi zależny jest od połowów jako źródła pożywienia i utrzymania. Puste morza to puste brzuchy i puste kieszenie.

3 fakty na temat żywności pochodzącej z morza i środowiska naturalnego

fakt nr 1

  • 50% 50%
Obecnie, co druga spożywana przez ludzi ryba pochodzi z akwakultury. [6] Niezbędna jest pilna transformacja całej branży w kierunku stosowania odpowiedzialnych systemów hodowli.

fakt nr 2

Szacuje się, że wskutek zaplątania w sieci co roku ginie 300 tysięcy wielorybów i delfinów [7]. Aby ochronić dziką przyrodę przed zagrożeniami związanymi z działalnością połowową, niezbędne jest przejście na zrównoważone rybołówstwo.

Zdrowe morza i nienaruszone ekosystemy morskich wybrzeży zapewniają silną bazę dla rozwoju turystyki. Zrównoważone rybołówstwo sprzyja ochronie cennych zasobów morskich.

fakt nr 3

  • 90% 90%
W ramach wyjątkowego projektu WWF, przetestowano haki w kształcie litery „C” (w miejsce powszechnych haków w kształcie litery „J”) do połowów tuńczyka. Projekt trwał 4 lata i wzięło w nim udział 1300 rybaków. Wyniki okazały się fantastyczne. Przyłów żółwi został zredukowany o 90%! [8]

OK, ale co ja mogę zrobić?

Więcej osób kupujących ryby i owoce morza pochodzące ze zrównoważonych połowów lub hodowli oznacza zdrowsze oceany, jeziora i rzeki. Odnowa i właściwe utrzymanie środowiska naturalnego są korzystne dla ludzi i dla naszej planety.

Georg Scattolin

Ekspert ds. Ochrony Ekosystemów Morskich, WWF Austria

[1] FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations). The State of World Fisheries and Aquaculture 2016. Rome. Page 5. http://www.fao.org/fishery/sofia/en
[2] International Committee for Tuna and Tuna-like Species in the Northern Pacific. Stock Assessment of Bluefin Tuna in the Pacific Ocean. http://isc.fra.go.jp/pdf/2014_Intercessional/Annex4_Pacific_Bluefin_Assmt_Report_2014-June1-Final-Posting.pdf
[3] Jennings, S. & Kaiser, M.J. (1998) The effects of fishing on marine ecosystems. Advances in Marine Biology, 34, 201–352.
[4] DAVIES RWD, et al. Defining and estimating global marine fisheries bycatch. Marine Policy (2009). http://wwf.panda.org/about_our_earth/blue_planet/publications/?160861/Defining-and-estimating-global-marine-fisheries-bycatch
[5] FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations). The State of World Fisheries and Aquaculture 2016. Rome. Page 91. http://www.fao.org/fishery/sofia/en
[6] Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). The State of World Fisheries and Aquaculture 2014. Rome. Page III. http://www.fao.org/3/a-i3720e.pdf
[7] Russell Leaper and Susannah Calderan (2018) Review of methods used to reduce risks of cetaceans bycatch and entanglement CMS technical series pub N°38 http://d2ouvy59p0dg6k.cloudfront.net/downloads/cms_report_042918_web_pages.pdf
[8] WWF Article. Fishing Technology That’s Letting Turtles Off the Hook. Bycatch Initiative: Eastern Pacific Programme.
http://wwf.panda.org/who_we_are/wwf_offices/peru/?143981/Fishing-Technology-Thats-Letting-Turtles-Off-the-Hook