Πώς η υπεραλίευση «αδειάζει» τις θάλασσες και τις τσέπες των ψαράδων

Με ακτογραμμή 13.780 χλμ και περίπου 6.000 νησιά και νησίδες, η Ελλάδα είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη θάλασσα και οι κάτοικοί της άρρηκτα συνδεδεμένοι με το υγρό στοιχείο, που από τα αρχαία χρόνια αποτελεί πηγή πλούτου, πολιτισμού, ευρωστίας και ευημερίας.

Η αλιεία αποτελεί βασικό πυλώνα του παραγωγικού ιστού της Ελλάδας, η οποία διαθέτει τον μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συχνά μάλιστα η αλιεία αποτελεί μοναδική πηγή εισοδήματος για πολλούς Έλληνες, αφού στη χώρα μας δραστηριοποιούνται 15.000 ψαράδες, οι οποίοι εξαρτώνται από την θάλασσα για να επιβιώσουν.

Ωστόσο, η υγεία των θαλασσών και κατ’ επέκταση η διατροφική μας ασφάλεια και η ευημερία των ψαράδων απειλείται από την υπεραλίευση, δηλαδή την αλιεία τόσο μεγάλων ποσοτήτων ψαριών που οι πληθυσμοί τους δεν προλαβαίνουν να αναπαραχθούν και να ανακάμψουν.

Με τους ανθρώπους να καταναλώνουν σχεδόν 20 κιλά ψάρι ετησίως, τη διπλάσια ποσότητα σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες, κι ενώ ο πληθυσμός αυξάνεται, όλο και περισσότερα αλιευτικά σκάφη ξεχύνονται στις θάλασσες και τους ωκεανούς, υπερεκμεταλλεύονται τα ιχθυαποθέματα σε βαθμό εξάντλησής, χρησιμοποιούν παράνομες ή μη επιλεκτικές μεθόδους και ψαρεύουν νεαρά ψάρια που δεν έχουν προλάβει να αναπαραχθούν ούτε μία φορά, οδηγώντας ολόκληρα είδη σε αφανισμό. Το αποτέλεσμα; Το 93% των αξιολογημένων αποθεμάτων στη Μεσόγειο απειλείται από την υπεραλίευση, ενώ τα τελευταία 40 χρόνια έχει εξαφανιστεί το 50% της θαλάσσιας ζωής του πλανήτη.

Και η εικόνα μιλά από μόνη της, σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ψαρικών στην Ευρώπη με το 50% των εισαγωγών να προέρχεται από τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ η Ελλάδα, παρά την πλούσια θαλάσσια βιοποικιλότητα και την μακρά αλιευτική της παράδοση, εισάγει περίπου 36.000 τόνους ψαρικών ετησίως για να καλύψει τη ζήτηση. Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία, τα αλιεύματα στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 30% την τελευταία δεκαετία, ενώ το ίδιο διάστημα συρρικνώθηκε και ο αριθμός των εργαζομένων στον κλάδο της αλιείας.

Κι όμως, παρά την ζοφερή πραγματικότητα μπορούμε να κρατήσουμε τη θάλασσα ζωντανή διασφαλίζοντας ψάρια για τα παιδιά μας, θέσεις εργασίας στον τομέα της αλιείας και εισοδήματα για τους ψαράδες και τις οικογένειές τους.

Πώς θα το πετύχουμε αυτό; Κάνοντας στροφή στα βιώσιμα ψαρικά. Αυτά που αλιεύτηκαν με νόμιμες μεθόδους και έξυπνα αλιευτικά εργαλεία. Αυτά που είναι στη σωστή ηλικία, δηλαδή πρόλαβαν να αναπαραχθούν και να αφήσουν απογόνους… Αυτά που διασφαλίζουν την μακροπρόθεσμη διατήρηση των πολύτιμων φυσικών θαλάσσιων πόρων. Αυτά που αλιεύτηκαν με τρόπο που σέβεται το περιβάλλον, πιστοποιήθηκαν και φέρουν τη σήμανση MSC.

Αλήθεια δεν είναι τρομακτικό το γεγονός ότι το 62% των Ελλήνων δεν γνωρίζει που μπορεί να προμηθευτεί βιώσιμα ψαρικά, ενώ πολλοί αγνοούν τις καταστροφικές επιπτώσεις της υπεραλίευσης; Αυτή την κατάσταση έρχεται να αλλάξει η εκστρατεία «Fish Forward / Ψάρι για πάντα» του WWF που υλοποιείται παράλληλα σε 11 ευρωπαϊκές χώρες, τονίζοντας ότι το μόνο που χρειάζεται για να βάλουμε τα βιώσιμα ψαρικά στο τραπέζι μας είναι να αλλάξουμε συνήθειες.

Με κεντρικό μήνυμα «Μάθε για το ψάρι σου», το WWF με την νέα εκστρατεία Fish Forward κινητοποιεί καταναλωτές, επιχειρήσεις και φορείς και προτείνει βιώσιμες λύσεις για την κοινωνία και την θάλασσα, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τη μάστιγα της υπεραλίευσης και της παράνομης αλιείας.

Κι επειδή οι καταναλωτές πάντα αποτελούσαν την μεγαλύτερη κινητήριο δύναμη για αλλαγή, δεν ξεχνάμε ότι για να διατηρήσουμε τις θάλασσες υγιείς δεν καταναλώνουμε νεαρά ψάρια, προστατευόμενα ή απειλούμενα είδη και ψάρια κατά την περίοδο αναπαραγωγής τους, ενώ αναζητούμε τη σήμανση MSC. Οι δικές μας απαιτήσεις διαμορφώνουν την προσφορά, ασκώντας παράλληλα πιέσεις στην Πολιτεία. Ας δώσουμε στα ψάρια μια ευκαιρία, είναι πιο εύκολο απ’ ό,τι νομίζουμε!

© Γ. Παγιάτας /WWF Ελλάς

© Γ. Παγιάτας /WWF Ελλάς

Κατέβασε δωρεάν το WWF Fish Guide App για Android και  iOS!